100 ЧЫГАРМАНЫН ТИЗМЕСИ КООМДУК ТАЛКУУГА КОЮЛАТ

  • 12.03.2023
  • 0

Мектеп окуучуларынын окурмандык маданиятын калыптандыруу үчүн аларга окууга сунушталган 100 чыгарма тизмектелип жатат. Бул тууралуу Билим берүү жана илим министрилиги билдирди.

100 ЧЫГАРМАНЫН ТИЗМЕСИ КООМДУК ТАЛКУУГА КОЮЛАТ

Тизме коомдук талкууга коюлат. Ошондой эле ар бир окуучу окушу керек болгон “100 китеп”  долбоору сунушталат. Жарандар бир айдын ичинде, өзү сунуштаган китептердин тизмесин Билим берүү жана илим министрлигинин китеп чыгарууну өнүктүрүү секторунун [email protected] электрондук дарегине жөнөтсө болот.

«Алардын дүйнөлүк адабият менен улуттук адабияттын мыкты үлгүлөрүн бирге үйрөнүүсүн колго алуу керек» — деп айтылат министрликтин маалыматында.

Кыргыз тилинде окуткан мектептердин окуучулары үчүн сунушталган чыгармалар:

Фольклордон:

  1. “Манас”
  2. “Семетей”
  3. “Сейтек”
  4. “Кожожаш”
  5. Эр Төштүк”
  6. “Эр Табылды”
  7. “Курманбек”
  8. “Жаныш-Байыш”
  9. “Жаңыл Мырза,
  10. “Тайлак баатыр”
  11. Кыргыз элинин макал-лакаптары, табышмактары жана жаңылмачтары
  12. Кыргыз эл жомоктору жана уламыштары

Акындар поэзиясынан:

  1. Уламышка айланган акындар (Асан Кайгы, Жээрен чечен, Токтогул, Кет Бука) жыйнагы
  2. Мурас (Калыгул, Арстанбек, Молдо Кылыч) жыйнагы
  3. Молдо Нияз, казалдар, ырлар, айтымдар
  4. Токтогул Сатылганов, санат-насыят, үлгү ырлары
  5. Жеңижок, ырлар, дастандар жыйнагы
  6. Тоголок Молдо, ырлар, поэмалар, тамсилдер жыйнагы
  7. Барпы, ырлар жыйнагы
  8. Нур Молдо, ырлар, айтымдар

Кыргыз романдарынан:

  1. Токомбаев Аалы, “Таӊ алдында” романы жана ырлар, поэмалары
  2. Абдукаимов Узакбай, “Майдан” романы
  3. Айтматов Чынгыз, “Кыямат”, “Кылым карытар бир күн”, “Тоолор кулаганда” романдары
  4. Даникеев Өскөн, “Көкөй кести” романы
  5. Жантөшөв Касымалы , “Каныбек” романы
  6. Жакыпбеков Ашым, “Теӊири Манас” эпикалык романы
  7. Жусупов Кеңеш, “Ата Журт” роман-эссеси
  8. Байтемиров Насирдин, “Тарых эстелиги” романы
  9. Каимов Касым, “Атай” романы
  10. Касымбеков Төлөгөн, “Сынган кылыч” романы
  11. Өмүрбаев Сагындык, “Телегей” романы
  12. .Сыдыкбеков Түгөлбай, “Көк асаба” романы
  1. Элебаев Мукай, “Узак жол” романы

34 . Акматов Казат, “Мезгил” романы

  1. Станалиев Самсак, “Чагылгандын көз жашы” романы
  2. Самсак Станалиев, “Ак жарыктын айыкпаган сыныгы” романы
  3. Эсенкулов Шакин, “Кожомкул” романы
  4. Жусуев Сооронбай, “Курманжан датка” романы
  5. Иманалиев Каныбек, “Шабдан хан” романы
  6. Стамов Асанбек, “Хан Тейиш” романы
  7. Жетимишов Сейит, “Эл арасында” романы
  8. Осмоналиев Качкынбай, “Көчмөндөр кагылышы” романы
  9. Субанбеков Тойчубай, “Эр Садыр” романы
  10. Арслан Койчиев,”Мисмилдирик” романы
  11. Меңди Мамазирова, “Акмаран” романы

Кыргыз повесттери жана аӊгемелери:

  1. Айтматов Чынгыз, “Бетме-бет”, “Жамийла, “Саманчынын жолу” повесттери
  2. Баялинов Касымалы, “Көл боюнда” повести жана аӊгемелери
  3. Даникеев Өскөн, “Кыздын сыры” повести
  4. Жантөшев Каныбек, “Эки жаш” повести
  5. Сыдыкбеков Түгөлбай, “Акылман куудул” аңгемеси
  6. Касымбеков Төлөгөн, “Адам болгум келет” повести
  7. Саспаев Аман, “Татым туз” ж.б. аңгеме, повесттери
  8. Мавлянов Жунай, Нан” ж.б. аӊгемелери
  9. Гапаров Мырза, “Кыштакча”, “Эки ирет гүлдөөчү алмалар” ж.б. повесть, аӊгемелери
  10. Абакиров Мелис, “Алчалуу бак” повести
  11. Акматов Казат, “Мунабия” повести
  12. Жусубалиев Кубатбек, “Күн автопортретин тартып бүтөлек” повести
  13. Раев Султан, “Күн кармаган бала” повести
  14. Токомбаев Аалы, “Жараланган жүрөк” повести жана уламыштары
  15. Сооронбаева Зуура, “Астра”, “Чоочун киши” повесттери
  16. Стамов Асанбек, “Үч мээрим” повести

Ырлар жана поэмалар:

  1. Абылкасымова Майрамкан, “Эстелик сүйлөйт”
  2. Бөкөнбаев Жоомарт, “Ажал менен Ар-Намыс”
  3. Дүйшеев Шайлообек, “Кайдыгерлик” ыры
  4. Кожомбердиев Турар, “От өчпөгөн коломто” ыры
  5. Мамытов Жолон, “Жүз жашка тол, кылым” жыйнагы
  6. Ибраев Эсенгул – ырлар
  7. Маликов Кубанычбек, “Балбай” поэмасы
  8. Өмүрканов Анатай – “Чолпонбай” поэмасы

70.Осмонов Алыкул, “Көл толкуну”жыйнагы

  1. Рыскулов Акбар, “Дүйнөлүк жүк” поэмасы
  2. Сарногоев Байдылда, “Ашуудан берген отчётум” жыйнагы
  3. Султанов Омор, ырлар жана поэмалар (“Сен жөнүндө поэма”)
  4. Токтомушев Абдрасул, “Какшаалдан кат”
  5. Турусбеков Жусуп, “Энем” поэмасы,
  6. Тыныстанов Касым, “Жаңыл Мырза” поэмасы
  7. Үмөталиев Темиркул, ырлары, “Кубат” поэмасы
  8. Эралиев Сүйүнбай, “Ак мөөр”, “Кесир инсан” поэмасы
  9. Сагын Акматбекова – Ырлары
  10. Нуркамал Жетикашкаева – Ырлары
  11. Тазагүл Закирова – Ырлары
  12. Бактыгүл Чотурова – Ырлары
  13. Гүлсайра Момунова — Ырлары

Кыргыз драматургиясынан:

  1. Абдумомунов Токтоболот, “Абийир кечирбейт” драмасы
  2. Байжиев Мар, “Төрт адам” драмасы
  3. Жакиев Бексултан, “Атанын тагдыры” драмасы
  4. Садыбакасов Шатман, “Ак боз ат” драмасы
  5. Турусбеков Жусуп, “Ажал ордуна” драмасы
  6. Садыков Жалил, “Айкөл Манас” драмасы

Кыргыз сатирасынан:

  1. Алыбаев Мидин, сатиралары
  2. Шүкүрбеков Райкан, термелери.

Кыргыз фантастикасынан:

  1. Сартов Беганас, “Мамыры гүлдөгөн маалда”
  2. Эсенкожоев Кусейин, “Үчүнчү шар»

Кыргыз публицистикасы жана эссе:

  1. Абдраманов Шабданбай, “Полот хан”
  2. Байгазиев Советбек, “Иниме кат”
  3. Иманалиев Каныбек, “Саякбай” (эссе)
  4. Матисаков Абдиламит, “Кыргыз өӊү Чокморовдун өӊүндөй” (эссе)…

Балдар адабиятынан:

  1. Асаналиев Байтемир, “Балдар неге күлүштү?”
  2. Жунушев Каныбек, “Күн дүйнө”
  3. Кыдыров Абзий, “Балдарга базарлык”
  4. Самудинов Токтосун, “Чаӊ баспасын сөздөрдү”
  5. Шүкүрбек Бейшеналиев, “Мүйүздүү козу”
  6. Рысбаев Сулайман, “Бала бойдон калба” повести

Дүйнөлүк адабият

Кенже класстар үчүн

Аксаков С. – «Кичинекей кызыл гүл» – жомок.

Андерсен Г. – Жомоктор (мугалимдин тандоосу).

Астрид Линдгрен – «Чатырдагы Карлсон» – жомок.

Волков В. – «Жер астындагы жети падыша», «Зымырыт шаарынын сыйкырчысы», «Урфин Джюс жана анын жыгач солдаттары» – жомок, повесть.

Джанни Родари – «Чипполинонун укмуштуу окуялары» – жомок.

Дүйнө элдеринин жомоктору (мугалимдин тандоосу).

Зальтен Ф. – «Бэмби» – жомок.

Паустовский К. – «Ысык нан», «Уйпаланган таранчы» – жомоктор.

Носов Н. – «Билбестик күнөстүү шаарда», «Бобик Барбостукунда конок болду» – жомок, «Витя Малеев мектепте жана үйүндө» – повесть.

Рудольф Эрих Распе – «Мюнхаузендин шумдуктары»  – жомок – повесть.

5-класстар үчүн

Антуан де Сент Экзюпери – «Кичинекей канзаада» – повесть – жомок.

Дефо Д. – «Робинзон Крузо» – роман.

Думбадзе Н. – «Мен күндү көрүп турам» – повесть.

Короленко В. – «Үңкүрдөгү балдар» – аңгеме.

Марк Твен – «Том Сойердин жоруктары», «Гекльберри Финндин жоруктары» – повесть.

Лагин Л. –  «Хоттабыч абышка» – повесть.

Шери Амсел – «Экология боюнча китеп».

6-класстар үчүн

Гайдар А. – «Ыраакы жерлер» – повесть.

Грин А. – «Алоо кызыл жел кеме» – роман.

Лесков Н. – «Сологой» – повесть.

Майн Рид – «Башы жок чабандес» – роман.

Олеша Ю. – «Үч күнчөк» – повесть.

Пришвин М. – «Жан сактоо аралы» – аңгеме.

Стивенсон Р. – «Кенч аралы» – роман.

7-класстар үчүн

Агата Кристи – «Күтүлбөгөн конок» – аңгеме.

Беляев А. – «Адам амфибия» – фантастика.

Каверин В. – «Эки капитан» – роман.

Лондон Джек – «Ак азуу», «Үчөөнүн жүрөгү» – повесть.

Обручев В. – «Санников жери», «Плутония өлкөсү» – роман, фантастика.

Тургенев И. – «Биринчи махабат» – повесть.

Чехов А. – Аңгемелер (мугалимдин тандоосу).

8-класстар үчүн

Брэдбери Р. – «Каакым ширеси» – повесть.

Виктор Гюго – «Куугунтук жегендер» – роман.

Верн Ж. – «Он беш жашар капитан» – роман.

Гарриет Бичер Стоу – «Том байкенин кепеси» – роман.

Крюкова Т. – «Костя + Ника» – повесть.

Назым Хикмет – «Мажүрүм тал» – тандалма ырлар (мугалимдин тандоосу).

Толстой А. – «Аэлита», «Инженер Гариндин Гипперболоиди» – фантастика.

Шекспир В. – «Сонеттер», «Ромео жана Жульетта» – трагедия.

Айгиз Баймухаметов – «Тааштабачы апаке», «Жомоксуз өткөн балалык», «Көчө балдары».

Михаэль Энде, МОМО 

9-класстар үчүн

Беляев А. – «Профессор Доуэлдин башы», «Атлантиданын акыркы адамы» – фантастика.

Калашников И. – «Каар заман» – тарыхый роман.

Лондон Д. – «Мартин Иден» – роман, «Өмүр кызык» – аңгеме.

Распутин В. – «Эсен болуп, эстей жүр» – повесть.

Фадеев А. – «Жаш гвардия» – роман.

Хемингуэй Э. – «Чал жана деңиз» – повесть.

Сауле Досжан – «Айылдан чыккан миллионер»

Натали Хайд, Шахта!

10-11-класстар үчүн

Ауэзов М. – «Абай жолу» – роман, «Көк серек» – аңгеме.

Бальзак О. – «Гобсек» – повесть.

Маркес Г. – «Полковникке эч ким кат жазбайт» – повесть.

Омар Хаям – «Рубаилер».

Сэлинжер Жером Дейвид – «Кара буудайдан тосуучу» – роман

Тагор Р. – Лирика (мугалимдин тандоосу).

Толстой Л. – «Пейилдин оңолушу» – роман.

Цвейг С. – «Бейтааныш аялдын каты» – новелла.

Шекспир В. – «Он экинчи түн», «Король Лир» – пьеса.

«Айбан Чарба», Жорж Орвел

«Поллианна»,  Элинор Портер (Окуучулар үчүн кыскартылган варианты)

«Маржан аралы», Роберт Баллантайн (Окуучулар үчүн кыскартылган варианты)

«Томолой жетим Реми», Гектор Малот (Окуучулар үчүн кыскартылган варианты)

«Карыптар», Виктор Гюго (Окуучулар үчүн кыскартылган варианты)

«Том байкенин кепеси», Гарриет Бичер Стоу (Окуучулар үчүн кыскартылган варианты)

«Окуучу кыз», Тара Вестовер

«Достошуу жана тил табышуу өнөрү», Дейл Карнеги

«Бир өлкөнүн өнүгүү сырлары», Григорий Петров

Натали Хайд, Булак башында

Малала Юсуфзай, Мен Малала (жаш окурмандар үчүн)

Жорж Оруэлл, 1984

Харриет Гриффи, Креативдүү болгум келет

Г.А., «КБ»

Бөлүшүү

Комментарийлер