ӨНӨР — САЯБАНДУУ ГҮЛ БАКЧА

Гулнур Раматова,

Жети-Өгүз районундагы Турдубек Дыйканбаев атындагы мектептин

эмгекке үйрөтүү мугалими

Предмети: Эмгекке үйрөтүү

Классы: 6-класс

Сабактын темасы: Өнөр — саябандуу гүл бакча

Сабактын максаттары:                         

билим берүүчүлүк: окуучулар өнөр — саябандуу  гүл бакча боюнча жалпы маалымат алат;

өнүктүрүүчүлүк: окуучулар алган билимдерин практикада колдонот;

тарбия берүүчүлүк: окуучулар топтордо иштейт, бири-бирине жардамдашат, пикирин угат жана сыйлайт. Улуттук каада салтты сыйлашат  жана баалашат. Кыргыз элинин кол өнөрчүлүгүн, каада-салтын унутта калтырбоо, аны жаңылоо жана өнүктүрүү.

Сабактын тиби: алган билимдерин бышыктоо, аралаш.

Сабакта колдонулуучу усулдар жана ыкмалар: Өз алдынча иштөө, жупта, топто иштөө, мээге чабуул ж.б.

Сабактын жүрүшү:

1. Уюштуруу иши. Алтын эрежени кабыл алуу (Окуучулар өздөрү алтын эрежени сунушташат).

— Саламатсыңарбы, балдар! Анда эмесе, сабагыбызды жагымдуу маанай менен баштасак. Биздин өзүбүздүн “Үйрөнөбүз биз эмгектен” деген ырыбыз менен баштайлы.

2. Сабакты баштаардан мурун 4 топко бөлүнүп алалы. Доскадагы ары каратылып турган сүрөттөр аркылуу 4 топко отурабыз.

1-топ “Уздар”            2-топ “Усталар”          3-топ  “Мурас”             4-топ “ Кыял”.

Ар бир окуучу өзү тандаган топтон орун алат.

3. Өтүлгөн теманы бышыктоо.
4. Балдар, бүгүнкү “Өнөр саябандуу гүл бакча” деп аталган сабагыбызга кандай максат коюп алсак, бүгүнкү сабактан силер кандай маалыматтарды алгыңар келип жатат? Окуучулар өз ойлорун айтышат. Мугалим кошумчалайт.

Мугалим:

Саябан — бул бак биздин эртеңки саябаныбыз, эртеңки урпактарга калтырчу өнөр бешигибиз.

Сайрап турган күкүгүм.

Саябан кылган түркүгүм, — деп айтылгандай бүгүнкү сабагыбызды үч этапка бөлүп алганбыз.

                                                          1-этап

                                  Тамак аштар болгондуктан “Тамактын күчү камырда”

                                                          2-этап

                                   Уул кызга улуттук өнөр уютку

                                                        3- этап

                                   Дарактын күчү тамырда (жазгы дарак, белек тартуулоо)

Биздин урааныбыз: “Окуу менен озолу, өнөр менен өсөлү”

1-этап тамак-аш болгондуктан кызыктар дүйнөсүнө кезекти берсек.

Дүйнөдөгү эң мыкты ашпозчу Ферран Ардия деген адам жашайт экен. Азыркы учурда ал Элвуе ресторанында иштейт, анын тамагын жеш үчүн жарым жыл мурун кезекке туруп коюшат экен. Ал адам Барселонада жашайт. Ал “Алтын жүрөк”, “Барселонанын атактуу атуулу”, “Күмүш кашык”, “Дүйнөдөгү  мыкты ресторан” жана башка жүздөгөн мактоо баракчаларына татыган. Ал адамды бейиштин тамагын жасайт деп айтышат.

1-этап

-Тамактын күчү камырда. Кыргыздарда ошондой эле көп улуттун көптөгөн  тамак-аштары, салаттары, суусундуктары көп. Ошондуктан, дасторкон ажарын ачкан  кыргыз элинин  “Боз үй” салатын практика жүзүндө 1-топтун кыздары көрсөтүп берет.

Кыздар камырдын жуурулушун бирөө, даярын экинчиси, кантип жасалганын көрсөтөт.

Азыркы учурда кыздарыбыз чачтарын өстүрүп түрдүү ыкмадагы чачтарды жасалгалап келүүдө. Анда эмесе, 2-топтогу кыздар балдарга  “Боз үй” чач жасалгасын көрсөтүшөт.

Мугалим ыр саптарынан келтирет

Чачыңарды өргүлөчү кыз балдар!

Тээ байыркы кызы болуп кыргыздын.

Кирпигине, күлкүсүнө айланып,

Жүргүлөчү назик гүлдөй кулпунуп.

Чачыңар өссүн, узарсын.

Көргөндүн баары кубансын.

Беш жылда белден ашсын,

Жети жылда жерге жетсин.

Өрүм жазып чечпегиле,

Кыскартып аны кеспегиле! — демекчимин кичинекей кыздарыма.

2-этап

Ушул  биздин кыргыздын боз үйү деп калдык, боз үйдүн жабуусу кадимки биздин  кыргыз койлорунун жүнүнөн жасалат эмеспи, анда эмесе 2-этап жүн жөнүндө болмокчу.

“Кыял дүйнөсүндө”

“Ким ыкчам” оюну менен көрсөтсөк.

Алдыңарда түрдүү жүндөрдөн тоголоктолгон жүндөр турат, муну балдар үйдөн жасап келишкен.

Ар бир топко бирден ийне, түрдүү түстөгү тоголоктолгон жүндөр таратылып берилет.

4-топтун окуучулары практика жүзүндө аткарышат.

1-топтогу окуучулар кыздардын шурусун жасашат.

2-топтогу окуучулар кыргыз кыздарынын сөйкөсүн жасашат.

3-топтогу окуучулар энелерибиздин колуна тага турган билерик жасашат.

4-топтогу окуучулар кыздардын чачына тагуучу резина жасашат.

Практикалык иш “Ким ыкчам” оюну бүткөндөн кийин 1 кызды доскага чыгарып жасаган иштерин тагып, көрсөтүшөт. Ар бир топ жасаган эмгектерин жактап берет.

Ошондо, балдар кыздарга күнүмдүк колдонулуучу буюмдарын өздөрү жасаса болоруна ынанышат.

Мындан сырткары жүндөн көп нерсе жасаларын жактап, өзүлөрү жасаган иштеринин айрымдарын көрсөтүшөт.

1-окуучу жүндөн мамалактын оюнчугу кантип жасаларын көрсөтүп берет.

2-окуучу кыргыз элинин жаратылышын сүрөттөгөн, жүндөн жасалган пейзажды рамкага салып көрсөтүп берет.

3-этап

“Дарактын күчү тамырда”

4-топтун окуучулары жазды сүрөттөп, бактын жалбырактарын, гүлдөгөнүн, уясын илет.

Мугалимдин сөзү:

                   Бир жылдык өмүрүңдү ойлосоң, эгин эк.

                  Он жылдык өмүрүңдү ойлосоң, бак отургуз.

                 Жүз жылдык өмүрүңдү ойлосоң, бала тарбияла, — деп бүгүнкү сабагыбызды жыйынтыктайбыз.

Үй тапшырма: Жүндөн  ар түрдүү буюмдарды жасап келүү.

Жыйынтыктоо: Ар бир топтун аткарган иштери боюнча баалоо. Мындан ары дагы чыгармачылык жөндөмүбүздү арттыра берели.