«КЫЛЫМ КАРЫТАР БИР КҮН» РОМАНЫН ОКУТУУ (КЫРГЫЗ АДАБИЯТЫ, 11-КЛАСС)

·         Фантастиканы түшүнө алышса;

·         Уламыштар менен фантастиканын көтөргөн маанисин түшүнүшсө;

·         Чыгарманын идеясын ачууда уламыштын, фантастиканын ролун аныктай алышса;

·         Үзүндүнүн айланасында маанилүү суроолорду түзүүнү өздөштүрүшсө;

·         Фантастикалык сюжеттер менен салыштырып карай алышса;

• Тест иштөөдө, көнүгүү иштөөдө убакытты туура колдонууну өздөштүрүшсө;
• бири- биринин жоопторун уга билүүнү үйрөнүшсө;
• Башка адамдын оюн сыйлоону билишсе;

(2 мүн.)

·         Дептерге мен киммин? деген суроого 10 жооп жазышат.  Мында окуучу өзүнө таандык болгон мүнөзүн, жөндөмүн, шыгын, талантын жазууга болот. Өзүнүн ким экендигин аныгыраак баяндайт.

Окуучулар активдүү катышышат.

НК3

     (2 мүн.)

Өтүлгөн теманы кайталоо.

(6 мүн.)

Докладчы- эксперттерге баалоо баракча берилет, алар ар бир окуучунун жоопторун белгилеп турушат. Баалоо баракчасы тиркемеде берилет.

·         Ч. Айтматов тууралуу тартылган видеону көрүшөт.

Эми биз берилген тапшырманы тест аркылуу текшерип алалы.

Сlasstime тест конструкторунда 6 суроодон турган тестти аткарышат.

1. Байлыгыңды алып койсо өлбөйсүң, эптеп күн көрүп кетесиң. А эгер ………………… тепсеп салышса аны эч ким кайра тазарта албайт.

а) ыйманыңды        б) аброюнду             в) абийриңди         г) кадырыңды

2. Абуталиптин туткундан качып чыккандагы абалы кандай эле? Бир нече туура жоопту белгилегиле.

а) Түштүк Бавариядагы концлагерден бир топ туткундар болуп качышкан.

б) Согуш бүткүчөктү Югославиянын боштондук армиясында жүрүптүр

в) Югославиянын ордендери менен сыйланган.

г) Биздин өлкөгө кээ бир учурда тескери агитация жүргүзгөн.

3. Абуталип өзүнүн кесиби боюнча кантип иштей баштады? Бир нече туура жоопту белгилегиле.

а) Колу бошой калса эле балдарынын кат-сабатын жойгонго аракет кылат.

б) Эдигей ага каршы чыккан.

в) Жомок, табышмак ойлоп айтып берет.

г) Эдигейдин кыздарын да окуткан.

4. Каармандарды кылган ишине карата дал келтиргиле

 1. Борондуу Каранар  — 4. тарыхый уламыштарды жазган

2. Борондуу Эдигей —  3. «Элден качсаң да, өзүңдөн качып кутула албайсың»

3. Казангап —  1. Албуут, күчтүү, күнөөлүү, куулган

4. Абуталип – 2. Сары-Өзөккө келип, оорусунан арылган

5. Окуяларды ирети менен коюп чыккыла

1. Абуталип согуштан келди   4

2. Абуталип туткунга түшүп калды  1

3. Югаславиялык партизандарга кошулду. 3

4. Концлагерден качып чыгышы   2

5. Райборбордогу мектепте география мугалими  5

6. 1951-жылы Борондуу разъездине туш болуу   8

7. Өз ыктыяры менен жумуштан кетүү   7

8. 8-класстын окуучусунун суроосу   6

6. Сары-Өзөктөгү жашоо кандай эле? Бир нече туура жоопту белгиле.

1. Цистернага алып келген суу разъездге жеткиче кайнап калат.

2. Жонуңдагы кийимин күндө оңуп, экинчи күнү куурулуп түшөт.

3. Эл күндүн аптабынан мончодо отургансыйт.

4. Абуталиптин балдары мындай абаны тез эле жактырышты.

7. Адам чыдагыс Борондуга Абуталип Куттыбаев эмне себептен барып калды? Бир нече туура жоопторду белгиле

1. Ал согушта немистердин туткунунда болгон

2. Ошол кезде туткун болгондорду эл душманы катары жектешкен.

3. Ал Югославия согушуна катышкан.

4. Ал жерде жашаган адамдардын мамилесин жактырган.

8. Бул сүрөттө кайсы каармандар берилген?

1. Акбозбашыл инген ботосу менен

2. Борондуу Каранар баласы менен

3. Сары-Өзөктөгү төөлөр

Тест classtime платформасында тест иштешет.

НК1

НК1

НК2

НК3

ПК2

ПК1

ПК1

(1 мүн.)

Биздин максатыбызды  түшүнүп алалы.

Романдагы уламыштардын жана фантастиканын чыгарманын идеясын ачуудагы маанисин таба алышат.

(23 мүн.)

·         Уламыш деген эмне?

·         Эми кандай уламыштар бар экен?

Эне-Бейит тууралуу уламыш, Раймалы менен Бегимай тууралуу уламыш.

·         Ал эми кандай фантастика берилген?

Токой-Төш планетасы, космостогу станция, космонавтардын Токой-Төш планетасына кетиши. Эми мына ушул уламыш, фантастиканын чыгарманын идеясын ачуудагы маанисин ачуу үчүн биз төмөнкүдөй ыкмалар менен иштейбиз.

Парталарда жүрөктүн формасындагы, алманын формасындагы жана төрт бурчтук формадагы стикерлер чапталган. Стикердин аркы бетинде кайсы ыкма жазылса, ошол окуучулар бир партага отурабыз.

·         Жүрөк формасындагы стикерди алгандар Найман-Эне уламышына окуядан ой чубап алуу ыкмасын колдонуп жазабыз.

1.      Көркөм уютку — Эне-Бейит тууралуу уламыш

2.      Кандай ой камтылган? Романдын идеясын ачуудагы мааниси?

3.      Чыгармачыл суроо- Эмне болмок, эгерде …

4.      Салыштыруу

5.      Тарбиялык мааниси

6.      Баа бер

·         Алманын формасын алгандар космостук фантазияны биргелешип окутуу стратегиясын менен иштейбиз.

1.      Изилдөөчү- уламышты чыгармага киргизүүнүн себеби жана анын чыгарманын идеясын ачуудагы мааниси?

2.      Суроо берүүчүлөр —  окуган уламыштан маанилүү суроолорду түзүшөт

3.      Салыштырып – байланыштыргычтар – окуяны окуя, же түшүнүк, же нерсе менен салыштырып- байланыштырышат.

·         Тик бурчтук формадагы стикерди алгандар Раймалы менен Бегимай тууралуу уламышты ПТМТ усулунун негизинде иштейбиз.

·         Бул уламышты кандай максатта романга киргизген?

·         Чыгарманын идеясын ачууда уламыштын мааниси канчалык?

1.      П- позиция — Мен эсептейм …..

2.      Т- түшүндүрүү — Себеби….. (өзүнүн позициясын негиздөө)

3.      М- мисал — Мен муну мындай мисал менен далилдейм. (өзүнүн позициясын бекемдөөгө багытталат)

4.      Т- тыянак – Мына ушунда, мен мындай тыянак чыгарам …

Окуядан ой чубап алуу ыкмасында ар бир пунктка жазышат.

Ар бир окуучу өзүнө бөлүнгөн ролду  аткарууга аракеттенет.

ПТМТ усулундагы сүйлөмдөрдү акырына чыгарып жазышат

НК2

ПК2

(7 мүн.)

·         Демек, кээ бир адабиятчылар тарабынан роман-эскертүүчү деп айтылганы маңыздуу бекен?

·         Фантастиканы киргизүү автор тарабынан көтөрүлгөн көйгөйдү чечүүгө жардам бердиби?

ПК2

Үйгө

тапшырма

берүү (1 мүн.)

• Чыгарма боюнча дагы ачык суроолор калды, мына ошол суроолорду камтып каармандарга кат жазабыз.
• Сабитжанга, Эдигейге, Абуталипке кат жазуу

ПК3

(3 мин.)

ПК2