АТА-ЭНЕЛЕР МЕКТЕБИНИН ЗАРЫЛДЫГЫ, МАКСАТЫ, МИЛДЕТИ, МААНИСИ

(Бишкек шаарындагы №186 МЧББУнун иш тажрыйбасынан)

  Үй-бүлөдө тарбиянын  негизги багыттары: дене тарбия, акыл-эс тарбиясы, адеп тарбиясы, эмгек тарбиясы, эстетикалык тарбия.

Үй-бүлөнүн баалуулуктары

Балалык – ар бир адамдын турмушундагы унутулгус учур. Ал жакшынакай элестер жана шайыр турмуш, жылуу күн нуру, ата-эненин сүйүүсү жана камкордугу менен толукталган. Дал ошол нерсе үй-бүлөдө алгачкы ирет баланын айлана чөйрө, жакшылык жана ак ниетттик, жоопкерчилик жана милдет жөнүндө түшүнүктөрү калыптанат. Ата-энелик сүйүү «Туруктуулук запасын» бекемдеп, психологиялык жактан корголгондук сезимин калыптандырат.

Мектепке чейинки билим берүү мекемесинде тарбиялоо билим берүү иштин натыйжалуулугун үй-бүлөлүк тарбиянын натыйжасы менен биргеликте кароо керек. Үй-бүлөнүн өзгөчөлүгүн, салт-санаасын, баарлашуу стилин билүү педагогдорго жана балдарды тарбиялаган чоң адамдарга балдар бакчасында жана үй-бүлөдө балдарды тарбиялоого диференциалдуу мамиле кылууга мүмкүндүк берип, коомдук жана  үй-бүлөлүк тарбиялоонун биринен-бирине өтүшүн камсыздайт. Азыркы учурда үй-бүлөнүн педагогикалык потенциалын пайдалануу жана ата-энелерге педагогикалык жардам көрсөтүү үчүн бакчабызда  ар кандай темадагы тематикалык иш-чараларды өткөрүү.

Үй-бүлөлүк баалуулуктар муундан-муунга өтүп келе жаткан ишенимдердин принциптери үрп-адаттары, сый мамилелери жана мээримдүүлүктүн жыйындысы. Үй-бүлө ар бир коомдун пайдубалы. Биринчи адеп-ахлактык, жеке жана социалдык баалуулукта үйдө ата-энелер балдарына өткөрүп берет. Үй-бүлөлүк баалуулуктар биримдикти, сый-урматты жана ишенимди бекемдейт. Бири-бирибизге кам көрүү, улгайган адамды урматтоо, үй жумуштарын жоопкерчиликтүү аткаруу жана боорукер, чынчыл болуу. Уядан эмнени көрсө, учканда ошону алат дегендей, ата-эне балага туура тарбия берүү зарыл.

Камкордукка алынбаган бала: коркок, тартынчаак, билими начар, жаман иштерге бат аралашат. Ал эми камкордукка алынган бала өзүнө-өзү ишенген, акылдуу, билимдүү, мээримдүү, ар тараптан  өнүккөн бала болуп өсөт.

Үй-бүлө менен өз аракеттенүүнүн салттуу эмес формада ата-эне менен балдар ортосунда мамилелерди жакшыртуу үчүн да маанилүү. Ата-энелер баланы ар кандай болсо, ошондой бойдон сүйүүгө үйрөнүшөт. Алар өздөрүнүн баласын жакшы үй-бүлөлүк тарбияда болушун каалашат. Ошондой эле балдардын теңтуштары жана педагогдор менен мамилесин, аларда жаңы мүмкүнчүлүктөр ачылышын көзөмөлдөшөт. Биргелешкен иш-аракеттин натыйжасында балдар жана ата-энелер бири-бирин түшүнүүгө, бири-бирине ишенүүгө үйрөнүшөт.

Ата-энелердин милдеттери

Ата-эне бул дарактын  тамыры, коомчулук бул дарактын бутактары, балдар болсо дарактын түшүмү. Бала көргөнүн туурайт. Ата-эне баланын күзгүсү.

Эгер баланы күнөөлөй берсең, жек көрүүгө үйрөнөт.

Эгер баланы шылдыңдасаң, ал түнт болуп өсөт.

Эгер сабырдуу болуп өссө, башкаларды да түшүнө билет.

Эгер баланы мактасаң, ал кайрымдуу болуп өсөт.

Эгер баланы чынчылдыкка үйрөтсөң, адилеттүү болот.

Эгер бала коопсуз жашоодо жашаса, ал адамдарга ишенет.

Эгер баланы колдосок, ал өзүн баалайт.

Эгер бала түшүнүү жан достукта жашаса,  бала бул дүйнөдө сүйүү табат.

Ата-энелер комитетинин милдеттери

Ата-энелер комитети алты топко бөлүнөт. Алты топто бир ата-эне сөзсүз бир комитеттин мүчөсү болот. Жалпы 36 ата-эне бар.

1. Окуу процесси боюнча — 6 мүчө
2. Майрамдык кечелер боюнча – 6 мүчө
3. Тамак-аш боюнча – 6 мүчө
4. Этика боюнча – 6 мүчө
5. Коррупция боюнча – 6 мүчө
6. Материалдык-техникалык базаны камсыз кылуу боюнча – 6 мүчө.

Тематикалык иш планы боюнча  ата-энелер чогулушу бир жылда үч жолу өткөрүлөт.

Гапыр Мадаминовдун «Ата-энелер, сиздер  үчүн», «Акыл эмгегинин маданияты»  аттуу китептеринин негизинде тематикалык иш-пландары түзүлүп, ата-энелер үчүн  семинарлар өтүлүп жатат.

№186 МЧББУ марттын 2023-жылынан баштап  “Ата-энелер мектеби”  программасынын негизинде пилоттук долборго алынды, билим берүү департаментинин буйругу менен. Г.Мадаминовдун «Акыл эмгегинин маданияты» жана «Ата-энелер сиздер үчүн»  деген китептери менен тарбиячыларга окуу көнүгүмдөрдү өткөрдүк.

Биздин МЧББУ ресурстук борбор болуп жарыялангандан кийин өзүбүздүн тематикалык планга таянып иш алып кеттик, ар бир тайпанын тарбиячылары ата-энелерге иш-чараларды сунуштады. Балдардын  жашоосундагы кызыктуу ыкмаларды колдонуп, ата-энелер жигердүү катыша башташты.

Ата-энелер менен иштөөнүн перспективалары

МКТны колдонуу менен ата-энелер менен кызматташууда КРнын алдыңкы педагогдордун инновациялык ыкмаларды колдонуу менен иш алып баруу, балдар кечелери, туулган күн үчүн кызыктуу идеялардын,  сценарийлердин электрондук альбомун түзүү, социалдык тармакта топ баракчасында МЧББУнун ишин чагылдырып жайылтуу, электрондук почтаны колдонуу, топтун электрондук почта кутусун түзүү иштери алдыбызда турат.

Ата-энелер менен болгон байланыш бул жандуу окуу, методикалык же тарбиялык маалыматтын булагы болуп саналат. Алар электрондук почта баракчаларынан акыркы маалыматты алышат: балдардын ден соолугун сактоо ыкмалары жөнүндө, алардын коопсуздугу, баланын үй-бүлөдөгү жана коомдогу жүрүм-турумунун эрежелери, мектепке чейинки балдарды окутуу жана тарбиялоо боюнча пайдалуу кеңештер, окуялардан фоторепортаждар, топ жөнүндө маалымат алуу, NOD расписание, болуп жаткан иш-чаралар, майрамдар, оюн-зоок жөнүндө жана алда канча пайдалуу жана кызыктуу экени көрүшөт.

Диляра  МАЙГУЛАКОВА, №186 МЧББУнун директор, Бишкек шаары