ТАЗАЛЫК ШААРЫБЫЗГА, ШААРЫБЫЗ БАРЫБЫЗГА

Гуля НУСУБАЛИЕВА,  Талас райондук, шаардык билим берүү бөлүмүнүн усулчусу, эл агартуунун отличниги    

(кароо-сынактын Жобосу)

1. Сабактын максаты:

Жашыл ой жүгүртүүнү өркүндөтүүнүн принциптерин колдонуп, окуучуларды жаратылыш ресурстарын үнөмдүү пайдаланууга, жарактан чыккан материалдардан керектүү буюмдарды жасоого, кайра иштетүүгө жана жашаган конуштарынын санитардык абалын жакшыртууга, жашылдандырып, көрктөндүрүүгө жаратылышка жана жаныбарларга аяр мамиле кылууга үйрөтөт.

Окуучуларга кыргыз элинин тарыхын, маданиятын, үрп-адатын, каада-салтын, улуттук нарк-насилин таанытуу  менен өзүнүн айылынын тарыхын, географиялык абалын, ата-бабаларынын мурастарын, кылган эмгектерин, баалуулуктарын үйрөтүп, алардын патриоттук сезимин күчөтөт.

2. Кароо-сынакты өткөрүүнүн шарттары:

Кароо-сынакка 5-8 класстын окуучулары катыша алышат. Кароо-сынак эки этапта өткөрүлөт. Класстар аралык жана мектеп аралык. Биринчи сынак мектеп ичинде өткөрүлүп, мөөнөтү белгиленет. Атаандаштыкта ар бир класстан жеңип чыккан үчтөн окуучу мектеп аралык таймашка катыша алышат. Катышуучулар атайын тизмеге жазылып такталат. Алар мектеп аралык таймаштын жобосу менен таанышат. Өткөрүү датасы жана дареги  уюштуруу комитети тарабынан маалымдалат. Кароо-сынакка тиешелүү материалдарды колдонсо болот.

3. Кароо-сынактын катышуучуларына коюлуучу талаптар:

Таймашка катышуучу окуучулардын жана жоопту мугалимдердин тизмеси тиешелүү дарекке тапшырылат.

Катышуучулардын саны ар бир мектептен үчтөн окуучудан ашпоого жана белгиленген мөөнөттөн кечикпөөсү шарт.

Сынакка ар бир мектептен жооптуу мугалим болуп, тарых, география, биология, химия, физика, информатика, кыргыз адабияты, табият таануу, көркөм өнөр, технология, музыка, манас, дин таануу предметтеринин мугалимдери, соцпедагог жана уюштуруучулар катыша алышат.

5.Кароо-сынактын тапшырмалары:

I-тур

1-турдун биринчи тапшырмасы

Улуттук нарктын баалуулуктарына, ата-бабаларыбыздын каада-салт, үрп-адаттарына таянып, айлана-чөйрөнү жашылдандырып, көрктөндүрүп жана жаратылышка кылган мамилесин кийинки урпактарына үйрөтүп жатканын чагылдырган видеотасма (4-5 мүн.)

1-турдун экинчи тапшырмасы

Таймашка катышуучу окуучу айылынын, шаарынын макетин жасап келет. Жасалган макеттин темага жакын байланыштыгы, айылынын баалуулугун макеттен көрсөтө алгандыгы жана эстетикалык сапаттуулугу  эске алынат.

II тур

Биринчи окуучу айылынын макетин жактайт. (жашаган айылынын тарыхын, географиялык абалын, көчөлөрүн, айылындагы атактуу, көрүнүктүү патриот инсандарын тааныштырат жана алардын жасаган эмгектерин даңазалайт. Айылында эмне өндүрүлөт жана эмнеси менен таанылат? (2-3 мүн.)

Экинчи окуучу айылдын көчөлөрүндөгү таштандылардын арылышына жасаган камкордугу, мурда болбогон жаңы  ойлоп таабуусу, ыңгайлуулугу каралып, чыгармачылыгын көрсөтүп жасап келген буюмун жактап берет. (5-7 мүн.)

Үчүнчү окуучу “Кахуут” программасы менен иштөө (окуучулар өздөрүнүн телефонун алып келишет). Бардыгы тегиз баштоо үчүн убакыт берилет. Темага байланыштуу суроолор, макал-лакаптар, табышмактар, оюндар, учкул сөздөр даярдалат.(30 мүн.)

4. Баалоо критерийлери:

Ар бир берилген тапшырмага критерийлер түзүлөт. Окуучулардын формасы, сүйлөө речи, билими, тарбиясы, тапкычтыгы, берилген тапшырмага так жооп бергендиги, убакытты туура пайдалангандыгы, берилген тапшырманын тарбиялык маанисин  толук ачып, жактап берүүсү бааланат.

5. Таймашты өткөрүүнүн тартиби:

Кароо-сынактын өткөрүлө турган датасы, дареги, убактысы күн мурунтан эскертилет.

6. Кароо-сынакта жеңүүчүлөрдү аныктоо:

Жазылган критерийдин негизинде комиссия курамы жыйынтык чыгарат.

Биринчи, экинчи турдун упайлары кошулуп, жалпы упайдын негизинде жыйынтык чыгарылат.

Эң жогорку упай алгандарга үч орун берилет.

Жеңген мектептерге дипломдор, активдүү катышкан окуучуларга номинациялар, грамоталар берилет. Даярдаган мугалимдерге “Ыраазычылык кат” берилет.