СЕНТЯБРЬ КЕҢЕШМЕСИНИН РЕЗОЛЮЦИЯСЫ

Кыргыз Республикасынын билим берүү системасындагы педагогикалык кызматкерлердин, жетекчилердин конференциясынын                                                    РЕЗОЛЮЦИЯСЫ

2021-жылдын 7-сентябры                                                                                            

Бишкек ш.

Кыргыз Республикасынын билим берүү системасындагы педагогикалык кызматкерлердин, жетекчилердин конференциясы 2021-жылдын 7-сентябрында «Сапаттуу билим берүү жана руханий адеп-ахлактык тарбия – өлкөнүн өнүгүүсүнүн негизи!» деген темада   болуп  өттү.

Конференцияга Кыргыз Республикасынын Министрлер кабинетинин өкүлдөрү, социалдык маселелер, билим берүү, илим, маданият жана саламаттыкты сактоо боюнча комитеттин өкүлдөрү, мектепке чейинки, мектептин, мектептен тышкаркы билим берүүнүн педагогикалык кызматкерлери жана жетекчилери, башталгыч, орто, жогорку кесиптик билим берүүнүн жана  эл аралык уюмдардын өкүлдөрү катышты.

Съезддин делегаттарына Кыргыз Республикасынын Министрлер кабинетинин төрагасы У.А. Марипов, Социалдык маселелер, билим берүү, илим, маданият жана саламаттыкты сактоо боюнча комитеттин төрагасы Г.С. Молдобекова куттуктоо сөздөрүн жолдошту.

«Сапаттуу билим берүү жана руханий адеп-ахлактык тарбия – өлкөнүн өнүгүүсүнүн негизи!» доклады менен Билим берүү жана илим министри  Б.Д.Купешев сөз сүйлөдү. Ал өз сөзүндө билим берүү мейкиндигин руханий-адептик маданияттын мейкиндигине айландыруу аркылуу билим берүүнүн сапатын жакшыртуу жана камсыз кылуу маселелерин талкуулоо б.а. маданият аркылуу билим берүүнүн сапатын башкаруу: билим сапаты – маданияттын сапаты – адамдын сапаты – иштин сапаты – жашоо сапаты экендигине токтолду.

Жалпы стратегияны иштеп чыгуу жана билим берүүнүн сапатын андан ары камсыздоонун негизги жолдорун аныктоо, руханий-адеп-ахлактык билим берүүнү жакшыртуу өлкөнүн башкы приоритеттери катары, Конференциянын катышуучулары негизги жана актуалдуу маселелерди талкуулашты. Алар:

1. Ар бир балага бирдей мүмкүнчүлүктөрдү камсыздөө үчүн мектепке чейинки билим берүүнү жана мектеп алдындагы даярдоону өнүктүрүү, мектепке чейинки курактагы балдардын эрте өнүгүүсү жана ден соолугун коргоо боюнча сапаттуу кызматтарды сунуштоо
2. Мамлекеттик билим берүү стандарттарынын мазмунун глобалдык компетенцияларды калыптандыруу, бирдиктүү билим берүүчү STEM жана STEAM мейкиндиги, XXI кылымдын көндүмдөрү, ошондой эле коопсуз билим берүү чөйрөсүн калыптандыруу жаатында модернизациялоо
3. Билим берүүнү башкаруу чөйрөсүндө санарип инфраструктураны жана технологияларды өнүктүрүү жана билим берүү процессинин жаңы сапатын камсыз кылуу
4. Билим берүү уюмдарынын ортосундагы тармактык өз ара аракеттешүүлөрдү өнүктүрүү жана билим берүүнүн ачык ресурстарына кирүүгө мүмкүндүктү кеңейтүү
5. Билим берүү чөйрөсүндөгү эмгек рыногунун жаңы талаптарына ылайык педагог жана жетекчи кызматкерлерди кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатууну өмүр бою билим алуу принциптерине негиздөө
6. Балдар менен жаштарды тарбиялоо жана кошумча билим берүү программаларын, анын ичинде тарбиялык иштин инновациялык формаларын колдоо.
7. Окууну популяризациялоо жаатында биргелешкен долбоорлорду түзүү жана өнүктүрүү, анын ичинде көп тилдүү билим берүү программаларын колдонуу менен өнүктүрүү

Талкууланган маселелердин маанилүүлүгүнүн жогорку деңгээлин аныктап, Конференциянын катышуучулары 2021-2022- окуу жылына жана келечекке карата приоритеттүү милдеттерди, билим берүүнүн сапатын жогорулатууга багытталган  ишке ашыруучу чаралардын комплексин аныкташты. Талкууланган маселелерди эске алуу менен Конференциянын катышуучулары сунуштары менен кайрылышат.                     

1. Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министри Б.Д. Купешевдин 2021-2024-жылдар аралыгында Программасы боюнча Б.К.Исмаиловдун доклады эске алынсын.

1. Кыргыз билим берүү академиясына:

• предметтик, метапредметтик, глобалдык компетенцияларды, XXI кылымдын көндүмдөрүн калыптандырууга жана окуучуларды жашоодо социалдашууга даярдоого багытталган жалпы билим берүү мектептери үчүн мамлекеттик билим берүү стандарттарын жана окуу программаларын иштеп чыгууну улантуу;
• актуалдуу илимий изилдөөлөрдү колдоо жана ишке ашыруу, алардын багыты:
• окуучулардын функционалдык сабаттуулугун, жаңы массалык сабаттуулукту (каржылык, санарип) өстүрүүнүн механизмдерин иштеп чыгуу
• окуучулардын билим жетишкендиктеринин сапатын камсыздоочу факторлорду аныктоо
• балдардын психологиялык жыргалчылыгынын педагогикалык жана социалдык шарттарын иштеп чыгуу, балдардын билим алуусуна ата-энелердин катышуусун изилдөө.
• билим берүүнү санариптик трансформациялоо системасын иштеп чыгуу, жаңы технологиялардын жана окуу чөйрөсүнүн эффекттерин талдоо;
• балалык жана жетилүүнүн экосистемасы: билим берүү институттары боюнча өтүүнүн өзгөчөлүктөрүн, балдардын жана өспүрүмдөрдүн күнүмдүк жашоосун жана алардын жыргалчылыгын, анын ичинде интернет мейкиндигинде аныктоо;

• окутуу жана тарбиялоо процессинде мугалимге методикалык жана методологиялык колдоо көрсөтүүнү камсыздоочу мектепке чейинки жана мектептик билим берүү үчүн типтүү документтерди иштеп чыгууну өркүндөтүү;
• көп тилдүү жана инклюзивдүү билим берүү, насаатчылыктын механизмдери жана системасы аркылуу методикалык колдоо көрсөтүү чөйрөсүндө методологиялык жана методикалык сунуштарды иштеп чыгууну туруктуу негизде улантуу.
• Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлиги алдындагы Республикалык педагогикалык кызматкерлердин квалификациясын жогорулатуу жана кайрадан даярдоо институтуна:
• окутуунун мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүү жана кадрлардын жетишсиздигин азайтуу максатында жалпы билим берүү уюмдарынын мугалимдери үчүн кошумча кесиптик билим берүүнүн жылдык жана бир жарым жылдык билим берүү программаларын иштеп чыгууну жүзөгө ашыруу;
• STEAM -билим берүүнүн, PISA эл аралык изилдөөлөрүнүн, XXI кылымдын  көндүмдөрүн жана глобалдык көндүмдөрүн калыптандыруунун, мугалимдерди методикалык колдоо программаларынын, анын ичинде насаатчылык, педагогикалык кызматкерлерди аттестациялоо аркылуу,  проекциясында  мугалимдердин квалификациясын жогорулатуучу билим берүү программаларын иштеп чыгууну жана модернизациялоону улантуу;
• Окуучулардын адеп-ахлактык жана дене тарбиясына багытталган квалификацияны жогорулатуучу билим берүү программаларын максаттуу иштеп чыгуу;
• мектеп окуучулары үчүн патриоттук, үй -бүлөлүк, эмгектик, физикалык, руханий, адеп -ахлактык, этикалык жана башка тарбия берүүнүн түрлөрүнө багытталган социалдык долбоорлорду долбоорлоону жана  иштеп чыгууну ишке ашыруу.;
• квалификацияны жогорулатуу боюнча областтык институттар жана билим берүү борборлору менен тармактык өз ара аракеттенүү ишмердүүлүгүн активдештирүү;
• райондук / шаардык билим берүү бөлүмдөрүнүн алдындагы окуу -методикалык кабинеттеринин педагогикалык кадрларына квалификацияны жогорулатууну  жана методикалык жактан колдоону  туруктуу негизде координациялоо.;
• квалификацияны жогорулатуу курстарын аралаш формада (онлайн жана оффлайн) ишке ашырууну улантуу;
• программаны өздөштүрүүнүн асинхрондук режиминде ишин үзгүлтүккө учуратпастан квалификациясын жогорулатуу мүмкүнчүлүгү менен педагогикалык кызматкерлер, анын ичинде мектепке чейинки билим берүү үчүн актуалдуу квалификацияны жогорулатуучу курстарды иштеп чыгууну  камсыз кылуу.

1. КБА, РПККЖжКДИ жана анын аймактык бөлүмдөрүнө, райондук / шаардык билим берүү бөлүмдөрүнүн алдындагы окуу -методикалык кабинеттерине, Билим берүүнүн жана маалыматтык технологиялардын сапатын баалоо боюнча улуттук борборуна, Китеп чыгаруу секторуна, «Окуу китеби», педагогикалык кадрларды даярдоочу ЖОЖдорго:

• бар ресурстарды консолидациялоо жана «PISA-2025» жол картасын ишке ашыруу боюнча ишмердүүлүктү интеграциялоо ;
• окуучулардын функционалдык сабаттуулугун калыптандыруу үчүн шарттарды түзүү, мектепке чейинки жана мектептик билим берүү деңгээлдерине  жогорку кесипкөй мугалимдерди даярдоо боюнча механизмдерди өркүндөтүү.;
• Педагогдорду даярдоо билим берүү программаларын иштеп чыгууда, ЖОЖдор педагогдун кесиптик стандартынын проекциясында болочок мугалимдерге методикалык, негизги жана предметтик компетенцияларды калыптандырууга багытталган психологиялык -педагогикалык цикл дисциплиналарына артыкчылык бериши керек.

1. Мектепке чейинки жана жалпы билим берүү уюмдарына:

• предметтердин мазмунунун, педагогикалык ишмердүүлүктүн формаларынын, технологиялардын, маалыматтын, тарбия берүү мамилелеринин, жаңы заманбап формациянын мугалимине жана педагогуна дал келиши керек болгон окутуунун жана тарбия берүүнүн жаңы форматына таасир этүүчү  илимий -техникалык революциянын өсүүсүнүн жаңылануусу менен шартталган үзгүлтүксүз квалификацияны жогорулатуусу үчүн педагогикалык кызматкерлерге шарттарды түзүп берүү;
• Коронавирустук инфекциянын жайылышынан улам кабыл алынган чектөөчү чаралардын шартында узак изоляция режиминен кийин балдарды, студенттерди салттуу билим берүүнүн шарттарына адаптациялоого багытталган психологиялык -педагогикалык иш чаралардын комплексин өткөрүүнү камсыз кылуу;
• өнүктүрүүчү жана тарбиялоочу ишмердүүлүктүн процессинде «Мектепке чейинки билим берүү жана балдарды кароо» Мамлекеттик билим берүү стандартынын аткарылышын камсыз кылуу.

1. Кошумча билим берүүнүн мектептен тышкаркы уюмдары

• Республиканын региондорунда мектеп командалык спорттун түрлөрүн жайылтуу боюнча «Мектеп Лигасы» долбоорун ишке ашырууга салым кошуу;
• класстан тышкаркы иштердин түрлөрүн, ошондой эле мектептен тышкаркы кошумча билим берүү системасында улуттук маданияттын жана тарыхтын артыкчылыктарын күчөтүүгө, инсандын социалдык жоопкерчилигин, чыгармачылыгын калыптандырууга багытталган социалдык долбоорлорду иштеп чыгуу..

• ЖКБ, БКБ, ОКБ:
• билим берүүнүн бардык деңгээлдеринде сапатты башкаруу системаларын иштеп чыгуу жана ишке киргизүү;
• билим берүү уюмдарынын санариптик жана тармактык өз ара аракеттешүүсүн өнүктүрүү;
• инновациялык технологияларды, анын ичинде маалыматты берүү чөйрөсүндө өз ара аракеттенүүнү күчөтүү;
• дене тарбия жана спорттук комплекстерди түзүү аркылуу массалык спортту өнүктүрүү, жаштар спортун өнүктүрүүгө жана спорттук резервди даярдоого багытталган кошумча аракеттерди көрүү .;
• жаштар чөйрөсүндө болуп жаткан баалуулуктардын багыттарына жана процесстерине  биргелешкен изилдөөнү жүргүзүү;
• руханий, адеп -ахлактык жана маданий, илимий -техникалык, патриоттук, үй -бүлөлүк жана башка баалуулуктардын социалдык маанилүү долбоорлорун популяризациялоо;
• мамлекеттик жыйынтыктоо аттестациясынын формаларын модернизациялоо жана өркүндөтүү, анын ичинде бүтүрүүчүлөрдүн кесиптик чеберчиликтерин жана көндүмдөрүн көрсөтүү үчүн өндүрүштүн реалдуу шарттарын имитациялоону караган көрсөтмө экзамендерди киргизүү, мамлекеттик билим берүү стандарттарында көрсөтүлгөн практикага багытталган компетенциялар, тиешелүү багыттар боюнча көз карандысыз эксперттердин баалоосу аркылуу.

Конференциянын пленардык отурумунун материалдарынын электрондук вариантын облустук усулдук борборлорго, райондук жана шаардык бөлүмдөргө / билим берүү бөлүмдөрүнө берүү.

Кыргыз Республикасынын билим берүү системасынын жетекчилеринин, педагогикалык кызматкерлердин конференциясынын резолюциясын Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим министрлигинин сайтына жайгаштырылсын.